مت هانكوك وزیر بهداشت انگلستان با توجه به تیترخبرها درباره ی “كووید جهش یافته” به پارلمان گفت كه نوع جدید ویروس کرونا شناسایی شده و ممكن است باعث انتقال عفونت به جنوب شرقی شود. جیک وایز به چند سوال در این مورد پاسخ می دهد:

درباره این نوع جدید SARS-CoV-2 چه می دانیم؟

این نوع با نام VUI-202012/01 (اولین “نوع تحت بررسی” در دسامبر سال 2020) نامگذاری شده است و از مجموعه ای با 17 تغییر یا جهش شناسایی شده است. یکی از مهمترین آنها جهش N501Y در پروتئین اسپایک است. که ویروس برای اتصال به گیرنده 2ACE انسان استفاده می کند. از نظر تئوري ، تغييرات در اين قسمت از پروتئين اسپایک ممكن است منجر به عفونت زایی بیشتر ويروس و انتشار سریع تر و آسان تر بين افراد شود.

این نوع چگونه شناسایی شد؟

این نوع توسط کنسرسیوم ژنومیک کویید-19 انگلستان (COG-UK) شناسایی شد، که مسئول ترتیب گذاری ژنتیکی تصادفی نمونه های مثبت کویید-19 در سراسر انگلستان می باشد. این کنسرسیوم در مشارکت با چهار آژانس بهداشت عمومی انگلستان و همچنین موسسه Wellcome Sanger و 12 موسسه دانشگاهی می باشد.

از زمان تأسیس این کنسرسیوم در آوریل سال 2020 ، 140000 ژنوم ویروس افراد آلوده به کرونا ترتیب گذاری شده است. از این داده ها برای ردیابی شیوع ، شناسایی ویروس های مختلف و انتشار گزارش هفتگی استفاده می کنند. (https://www.cogconsortium.uk/data/)

میزان شیوع چقدر است؟

از 13 دسامبر ، 1108 مورد با این نوع جدید در انگلیس و تقریبا در 60 محل مختلف شناسایی شده است. اگرچه تعداد واقعی بسیار بیشتر از این آمار خواهد بود. این موارد عمدتا در جنوب شرقی انگلستان مشاهده شده اند. اما اخیراً در مناطق دورتر از جمله ولز و اسکاتلند نیز گزارش هایی شده است. نیک لومن ، استاد ژنومیک میکروبی و بیوانفورماتیک در دانشگاه بیرمنگام ، در جلسه توجیهی مرکز علوم در 15 دسامبر گفت: که این نوع اولین بار در اواخر سپتامبر مشاهده شده و اکنون 20٪ از ویروس های ترتیب گذاری شده در نورفولک ، 10٪ در اسکس ، و 3٪ در سافولک می باشند. وی گفت: “هیچ اطلاعاتی وجود ندارد كه نشان دهد این نوع از خارج از كشور آمده است. بنابراین احتمالاً در انگلستان جهش پیدا كرده است.”

آیا شیوع این نوع سریع تر است؟

مت هنکوک در 14 دسامبر به مجلس عوام گفت که تجزیه و تحلیل اولیه نشان داده که نوع جدید ویروس “ممکن است با افزایش موارد اخیر در جنوب شرقی انگلیس” مرتبط باشد. با این وجود، نمی توانیم بگوییم این همان چیزی است که باعث افزایش شیوع می شود.

لومن توضیح داد: “این نوع به شدت با مکان هایی که ما شاهد افزایش شیوع کووید -19 هستیم مرتبط می باشد. اما این ارتباط را نمی توانیم دلیل این اتفاق بدانیم. اما در این نوع، رشد چشمگیری وجود دارد. و باید نگران این مساله باشیم و این موضوع نیاز به پیگیری و بررسی فوری دارد. “

آیا این جهش مورد انتظار بود؟

SARS-CoV-2 یک ویروس RNA است و با تکثیر ویروس به طور طبیعی جهش ها به وجود می آیند. تاکنون هزاران جهش بوجود آمده است . اما احتمالا فقط یک اقلیت بسیار کوچک مهم می باشد که ویروس را به طرز قابل توجهی تغییر می دهد. COG-UK می­گوید که در حال حاضر حدود 4000 جهش در پروتئین اسپایک وجود دارد.

شارون پیکاک مدیر COG-UK ، در جلسه توجیهی مرکز علوم گفت: “جهش ها مورد انتظار هستند و بخشی طبیعی از تکامل می باشند. هزاران جهش در حال حاضر بوجود آمده است. و اکثریت قریب به اتفاق آنها تاثیری بر روی ویروس ندارند اما می توانند به عنوان بارکدی برای کنترل شیوع بیماری مفید باشند. “

آیا این نوع جدید ویروس بیشتر خطرناک است؟

هنوز نمی دانیم. جهش هایی که باعث عفونی تر شدن ویروس ها می شوند لزوماً خطرناک تر نیستند. تعدادی از انواع مختلف قبلاً در انگلیس شناسایی شده اند. به عنوان مثال ، اعتقاد بر این بود که نوع D614G توانایی انتقال ویروس را افزایش داده و در حال حاضر رایج ترین نوع ویروس در انگلیس است ، با این وجود به نظر نمی رسد نتایج، بیماری شدیدتری را نشان دهند.

آزمایشگاه بهداشت عمومی انگلستان در پورتون داون در حال حاضر در تلاش برای یافتن شواهدی مبنی بر افزایش یا کاهش شدت بیماری می باشد. سوزان هاپکینز ، مشاور مشترک پزشکی NHS Test و Trace و بهداشت عمومی انگلیس گفت: “در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد که این نوع جدید باعث بیماری شدیدتری شود. اگرچه در جغرافیای وسیعی شناسایی شده ، به ویژه در مکان هایی که موارد بیشتری دیده شده است. “

آیا همچنان واکسن موثر است؟

نوع جدید جهش هایی در پروتئین اسپایک دارد که سه واکسن پیشرو مورد هدف قرار می دهند. با این وجود، واکسن ها علیه بسیاری از نواحی در پروتئین اسپایک آنتی بادی تولید می کنند. بنابراین بعید به نظر می رسد که تنها یک تغییر باعث کاهش اثر واکسن شود.

با گذشت زمان، با به وجود آمدن جهش های بیشتر، ممکن است نیاز به تغییر واکسن باشد. این اتفاق در مورد آنفلوانزای فصلی رخ می دهد که هر ساله جهش می یابد و واکسن نیز متناسب با آن تنظیم می شود. ویروس SARS-CoV-2 به سرعت ویروس آنفولانزا جهش نمی کند و واکسن هایی که تاکنون در آزمایشات موثر بوده اند از انواع مختلفی هستند که در صورت لزوم به راحتی قابل اصلاح هستند.

پیکاک گفت: “با وجود این نوع ویروس هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که آن به واکسیناسیون یا ایمنی بدن انسان پاسخ ندهد. اما اگر نمونه ای از عدم موفقیت واکسن یا عفونت مجدد شناسایی شود. باید آن مورد را با اولویت زیادی برای تعیین ترتیب گذاری ژنتیکی مورد بررسی قرار داد. “